Mapa bólu kolana [INFOGRAFIKA, BÓL Z TYŁU KOLANA]

Kontuzja kolana - to największy wróg biegaczy. Pod tą ogólną nazwą wyróżniamy jednak wiele urazów, niekoniecznie związanych z samych stawem kolanowym. Zobacz, co się za nimi kryje, dowiedz się więcej o przyczynach i doraźnym leczeniu. KLIKNIJ NA GRAFICE W MIEJSCE BÓLU, A POSTARAMY SIĘ POMÓC!

1. PASMO BIODROWO-PISZCZELOWE

Opis: ITBS - zespół pasma biodrowo-piszczelowego. Jeden z najczęstszych urazów u początkujących biegaczy. Pasmo zaczyna się na krętarzu większym, do którego przyczepia się mięsień naprężacz powięzi szerokiej i pośladkowy wielki (te mięśnie są ułożone na talerzu biodrowym). Przebiega wzdłuż kości udowej z boku aż do kości piszczelowej. Służy do stabilizacji kolana.

Ból często dotyczy tylko jednej strony i odczuwalny jest z boku kolana w okolicach nadkłykcia bocznego kości udowej. Wynika ze zgniatania tkanek miękkich, znajdujących się w okolicy nadkłykcia na skutek zbyt mocno napiętego pasma.

W trakcie biegania może towarzyszyć uczucie drętwego kolana i piekący ból. Praktycznie uniemożliwia wykonanie treningu, szybkiego marszu i schodzeniu ze schodów.

Przyczyny: Często występuje u osób, które mają zaburzoną oś kolan, osłabione mięśnie pośladkowe średnie, a także osłabioną stabilizację, rotację miednicy, skróconą kończynę. Uraz ten wynika również z przeciążeń treningowych.

Leczenie: Zdecydowanie najważniejsza jest ocena fizjoterapeuty. Terapeuta manualny będzie mógł rozluźnić naprężacz powięzi szerokiej i mięsień pośladkowy. Sprawdzi ustawienie miednicy i długość kończyn. W leczeniu oprócz rozluźnienia najistotniejsze jest wzmocnienie mięśni miednicy i poprawa biomechaniki kończyny. Przyda się dużo rozciągania, ćwiczenia core stability (wzmacniające korpus), samodzielnego masażu piłeczką lub wałkiem, a także ćwiczenia wzmacniające mięsień pośladkowy średni. Jeżeli mimo starań na własną rękę ból nie przechodzi, konieczna jest wizyta u specjalisty.

Zobacz wideo

2. BÓL Z BOKU - GŁOWA STRZAŁKI

Opis: Ostry ból w okolicach głowy strzałki, który często uniemożliwia wyprostowanie kolana. Dochodzi do zablokowania strzałki. Kontuzja często mylona z łąkotką.

Przyczyna: Dotyczy osób, które mają nadmiernie napięte mięśnie, zginające udo (głównie mięsień dwugłowy). Dochodzi wtedy do mocnego skurczu, kiedy głowa kości strzałkowej ściąga kość do tyłu, powodując zablokowanie.

Leczenie: Możemy delikatnie rozciągać mięśnie, masować lodem. Jak nie przejdzie, trzeba pójść do fizjoterapeuty, który odblokuje i rozluźni zginacze manualnie.

3. BOCZNE PRZYPARCIE RZEPKI

Opis: Ból kolana w okolicy rzepki. Często pacjenci nie potrafią określić dokładnej lokalizacji bólu. Mówią że jest rozlewający się po kolanie. Czasami czują go pod samą rzepką. Może towarzyszyć zgrzytanie, trzeszczenie i przeskakiwanie. Rzepka to ta najbardziej wystająca część kolana, w kształcie przypominającym trójkąt lub serce. Laicy mówią "jabłko". Rzepka porusza się po powierzchni stawowej na kości udowej. Jeśli dochodzi do nieprawidłowej pracy na skutek osłabienia mięśni miednicy, zaburzonej osi kolana (najczęściej kolana koślawe tzw. X), zbyt bocznie ustawionej guzowatości piszczeli, przykurczonych lub osłabionych mięśni uda, koślawej pięty, może ustawiać się zbyt mocno do boku. Dochodzi wtedy do wklinowania błony maziowej. Nieprzyjemna dolegliwość, przypominająca przygryzanie policzka. Zagrożeni tym problemem są m.in. pronatorzy, którym podczas biegania stopa "ucieka" do wewnątrz. Bardzo częsta kontuzja u amatorów. Po latach nieprawidłowego ustawienia rzepki, może prowadzić do uszkodzenia chrząstki. Uraz ten występuje również pod innymi nazwami jak: boczne przyparcie rzepki lub lateralizacja rzepki czy SRU. Zlekceważenie tego urazu grozi poważnymi konsekwencjami w przyszłości m.in. starciem chrząstki, co z kolei prowadzi do zabiegu rekonstrukcji.

Przyczyna: Najczęściej problem związany jest ze stawem rzepkowo-udowym, ale też wiele czynników może mieć na to wpływ: zaburzona oś kończyny, stopy, kolana lub niestabilna miednica. Przyczyną mogą być również nieprawidłowości anatomiczne w budowie stawu rzepkowo-udowego, nadmierne napięcie pasma biodrowo-piszczelowego oraz osłabiony mięsień VMO, czyli głowa przyśrodkowa mięśnia czworogłowego.

Leczenie: Niewprawni lekarze mówią - chondromalacja. Zalecają: nie biegać, brać glukozaminę. Nieprawda! Należy rehabilitować. Suplementy ani brak ruchu nie pomogą. Najważniejsze jest znalezienie właściwej przyczyny: wzmocnienie mięśni miednicy, rotatorów biodra, ustawienie miednicy, rozluźnienie troczków bocznych, pasma, wzmocnienie VMO. Z pewnością pomocne okażą się ćwiczenia stabilizujące i propriocepcji .

Zobacz wideo

4. ŁĄKOTKA

Opis: Rzadki uraz wśród biegaczy, ale jeżeli kolano jest niestabilne, to struktury łąkotki mogą się miażdżyć. Może też dojść do uszkodzenia łąkotek podczas ćwiczeń uzupełniających (cross fit), szczególnie wtedy gdy zgięciom lub wyprostom w stawie kolanowym towarzyszą dodatkowe ruchy rotacji. Czasami także dochodzi do uszkodzeń łąkotki przyśrodkowej, gdy zbyt mocno są napięte i przykurczone zginacze kolana, przyczepiające się po stronie wewnętrznej (mięśnie z tyłu uda pod kolanem, po wewnętrznej stronie). Mięśnie te mogą pociągać torebkę stawową, do której także przyczepiona jest łąkotka. Może to powodować wysuwanie się jej ze stawu. Ich nadmierne napięcie sprawia, że torebka jest napinana i przez to łąkotka może się lekko wysuwać.

Przyczyny: Najczęściej wynikają z uszkodzeń mechanicznych.

Leczenie: Podawanie czynników wzrostu, szycie łąkotki, jeśli nie ma innej metody to częściowe usuwanie, implanty łąkotki. Brak łąkotki bardzo niszczy w późniejszym okresie kolano, doprowadzając nawet do endoprotezy. Zalecamy rozciąganie grupy mięśni zginających kolano, ćwiczenia propriocepcji.

5. GĘSIA STOPKA

Opis: Ból w części przyśrodkowej (wewnętrznej) kolana, lekko pod szparą stawową. Do dolegliwości dochodzi często zimą, kiedy biegamy lub chodzimy po śliskiej nawierzchni. Problem może dotyczyć również osób z nadmierną rotacją zewnętrzną goleni, czyli u których stopa jest skręcona na zewnątrz.

Przyczyna: Najczęściej pojawia się przy koślawych kolanach, osłabionych mięśniach miednicy zrotowanej miednicy i dysbalansie mięśniowym.

Leczenie: Masaż lodem, bardzo delikatny stretching, taping, nauka ćwiczeń ustawiających kończynę w osi biodra, kolana. Bardzo pomocna jest terapia manualna, masaż głęboki, poprzeczny.

Zobacz wideo

6. TORBIEL BECKERA

Opis: Torbiel - obrzęk pod kolanem (w dole podkolanowym). Może ograniczać ruch wyprostu, ale bardziej zgięcia. Uczucie pełności w stawie.

Przyczyna: Prawie nigdy nie jest osobną kontuzją, a raczej wynikiem uszkodzenia innych struktur w kolanie. Jest to najczęściej płyn lub galaretka w kaletce brzuchato półścięgnistej, czyli w okolicach gdzie kontaktują się mięśnie. Ważna jest tu diagnostyka.

Leczenie: Delikatne chłodzenie, nieforsowanie nogi.

7. KOLANO SKOCZKA

Opis: Wbrew pozorom nazwa nie wzięła się od skoczków narciarskich. Kolano wygląda na spuchnięte pod rzepką. Dochodzi do uszkodzeń więzadła rzepki. Wyobraźmy sobie, że ciągniemy sznurek za dwa końce, który mocno i impulsowo napinamy. Do podobnej reakcji dochodzi w kolanie. Problem w głównej mierze może dotyczyć biegaczy górskich, którzy narażeni są na takie urazy w trakcie zbiegów. Wtedy mięsień czworogłowy jest bardzo mocno przeciążany. Do kontuzji dochodzi także podczas skoków i ćwiczeń plyometrycznych.

Przyczyna: Nadmierne eksploatowanie mięśnia czworogłowego. Ból może wynikać z dociskania do ciała Hoffy, czyli tzw. ciała tłuszczowego umieszczonego pod rzepką po obu stronach. Częstym problemem jest nieprawidłowa praca samej rzepki.

Leczenie: Głównie rozciąganie mięśnia czworogłowego np. poprzez rozwałkowywanie w leżeniu na brzuchu. Terapia manualna jest tu nieodzowna, zwłaszcza jeśli chodzi o sam mięsień czworogłowy, jak i masaż poprzeczny więzadła rzepki. Można stosować taping (nalepianie plastrów). Niektórym pomaga noszenie specjalnych opasek pod rzepką, które zmniejszają napięcie mięśnia czworogłowego. W późniejszym etapie zalecamy wykonywanie ćwiczeń ekscentrycznych, czyli np. siadanie na jednej nodze.

8. PLICA MEDIALIS, PRZEROST PRZYŚRODKOWEJ BŁONY MAZIOWEJ

Opis: Ból po wewnętrznej stronie rzepki, często bardzo ostry, uniemożliwiający bieg.

Przyczyna: Najczęściej problem biomechaniczny. Dochodzi wtedy do nieprawidłowej pracy rzepki. Plica jest pozostałością po życiu płodowym. W dorosłym życiu przy normalnie pracującej rzepce powinna się wytrzeć. U niektórych jednak przetrwała w dorosłym życiu i dlatego powoduje dolegliwości.

Leczenie: Przywrócenie biomechaniki kończyny i rzepki, działania przeciwzapalne, taping, dużo terapii manualnej i stabilizacji. Przy braku poprawy - artroskopia i wycięcie plici.

PARTNEREM MATERIAŁU JEST KLINIKA ORTOREH

Copyright © Agora SA